به نقل از «فرارو»

پارادوکس ارز و عرضه

تاریخ انتشار: ۲۳ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۰۸۱۸۵۰

گزارش‌های رسمی حاکی از آن است که «تخصیص ارز» کالا‌های اساسی رشد قابل توجهی داشته، لذا این سوال مطرح می‌شود که چرا عرضه کالا‌ها با مشکل روبه‌رو شده است؟ بر اساس آمار‌ها میزان ارز ترجیحی تامین‌شده برای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در هشت‌ماه ابتدایی سال، ۳۶درصد رشد داشته است؛ درحالی‌که متوسط رشد سایر بخش‌ها در این مدت تنها ۳درصد بوده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

با وجود رشد تامین ارز ترجیحی بخش بهداشت، گزارش‌های میدانی حاکی از کمبود دارو یا سایر کالا‌های اساسی است که ارز ترجیحی دریافت می‌کنند؛ بنابراین پاسخ سوال اول، رانت بالای ارز ترجیحی است که مشتریان آن را پرتعداد کرده است. این رانت ارزی ممکن است، نصیب واردکننده، تولیدکننده یا عرضه‌کننده شود و در نهایت اگر از این سه مرحله عبور کند، در بخش مصرف، بخشی از کالا‌ها به شکل قاچاق از کشور خارج خواهد شد. ازاین‌رو مصرف‌کننده واقعی از این ارز ارزان کمترین بهره را خواهد برد و بازار با کمبود کالای اساسی مواجه می‌شود. راه خروج از شرایط کمبود عرضه، حرکت به سمت واقعی کردن قیمت ارز است.

به گزارش دنیای اقتصاد، درحالی‌که بیش از یک سال از خبر حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی می‌گذرد، به نظر می‌رسد باقی‌ماندن غیررسمی این ارز ترجیحی در برخی بخش‌ها همچنان قربانی می‌گیرد. بر این اساس، روز گذشته بانک مرکزی اعلام کرد که ارز تامین‌شده در هشت‌ماه ابتدایی امسال رشد ۳ درصدی را نسبت به مدت مشابه سال گذشته تجربه کرده است. بر اساس گزارش بانک مرکزی، ارز ترجیحی تامین‌شده برای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در همین مدت ۳۶ درصد رشد داشته است. بخش قابل توجهی از این ارز صرف واردات دارو می‌شود. به این ترتیب با رشد ۳۶ درصدی تخصیص ارز منطقا انتظار می‌رود که دیگر شاهد کمبود دارو در بازار نباشیم؛ اما در کمال تعجب شاهد آن هستیم که اخبار کمبود دارو همچنان در تیتر رسانه‌ها به چشم می‌خورند. پارادوکس ارز و عرضه ممکن است سوال‌برانگیز باشد؛ اما علت آن چندان ناشناخته نیست. واردات دارو با نرخ ترجیحی و قیمت‌گذاری برای قیمت آن به ریال، نتیجه‌ای جز ایجاد انگیزه قاچاق برای واردکننده، تولیدکننده، عرضه‌کننده و مصرف‌کننده ندارد و خروجی همیشگی آن کمبود دارو خواهد بود. کمبود دارو با وجود رشد قابل توجه ارز تخصیص‌یافته به این بخش را باید در همین نکته جست‌وجو کرد.

افزایش ارز، ثبات عرضه

درحالی‌که به گفته مسوولان بانک مرکزی ارز ترجیحی تخصیص‌یافته به بخش بهداشت و درمان ۳۶ درصد افزایش یافته است، گزارش رسانه‌ها از تداوم کمبود دارو در سطح کشور حکایت دارد. باید توجه داشت اگرچه ارز تخصیص‌یافته ۳۶ درصد افزایش یافته است، اما مصرف دارو نمی‌تواند در یک‌سال ۳۶ درصد افزایش پیدا کند. در واقع تنها سناریوی ممکن برای توضیح پارادوکس افزایش ارز تخصیص داده‌شده و عدم عرضه داروی کافی به بازار، قاچاق دارو یا خروج ارز ترجیحی از زنجیره عرضه است. در همین راستا چندی پیش صداوسیما گزارش کرد که طبق اعلام نایب رئیس کمیسیون سلامت اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی خراسان رضوی، از افزایش قاچاق دارو به افغانستان خبر داد و اعلام کرد که در نبود نظارت، افغانستانی‌ها به‌راحتی از برخی داروخانه‌ها یا شرکت‌های پخش به صورت ریالی دارو می‌خرند و به کشور خودشان می‌برند.

از سوی دیگر بسیاری از تولیدکنندگان کمبود دارو در بازار را به کمبود ارز نسبت می‌دهند. این ادعا از سوی رئیس سازمان غذا و دارو نیز تکرار شد؛ ادعایی که به وضوح با سخنان امروز مسوولان بانک مرکزی درباره رشد ۳۶ درصدی تخصیص ارز در تضاد است. پارادوکس ارز و عرضه در این نقطه به اتمام نمی‌رسد و طبق اعلام بانک مرکزی، از ابتدای امسال تا نوزدهم آبان۱۴۰۲ در مجموع ۹۸میلیون و ۲۰هزار دلار برای واردات شیرخشک و مواد اولیه آن با ارز ترجیحی تامین کرده که این رقم حاکی از رشد ۷۷درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته است. این در حالی است که در پاییز امسال کمبود شیرخشک به تیتر یک اخبار تبدیل شد.

داستان تکراری انگیزه‌ها

با اندکی تامل می‌توان دریافت که این تصویر به ظاهر ناهماهنگ، اتفاق تازه‌ای نیست و در اقتصاد ایران موارد مشابه زیادی را می‌توان یافت که عرضه یک محصول با افزایش تخصیص ارز ترجیحی به آن کاهش می‌یابد. در وهله نخست باید توجه داشت که به رغم تمام اخبار و ادعا‌ها نسبت به حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، تخصیص این ارز همچنان تداوم یافته است. بر این اساس رئیس سازمان غذا و دارو در مردادماه امسال اعلام کرد که «کل سهمیه ارزی دارو و تجهیزات پزشکی ۴ میلیارد دلار است که در سال جاری ۱.۵ میلیارد دلار ارز ترجیحی به تجهیزات پزشکی و شیرخشک اختصاص می‌یابد و تا پایان امسال نیز به تدریج ارز ترجیحی تجهیزات پزشکی حذف و به ارز نیمایی تبدیل خواهد شد.» در شهریور ماه نیز رئیس سازمان هدفمندی یارانه‌ها با این توضیح که «بخشی از کالا‌ها را خود دولت وارد می‌کند، مثل بعضی از دارو‌های خاص یا بعضی از اقلام دیگر که نمی‌خواهد قیمت آن برای مردم خیلی گران شود، ولی دامنه اش الان بسیار بسیار محدود شده است» اعلام کرد که تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی به بخش دارو همچنان ادامه دارد.

ماجرای تکراری

ماجرای ارز ارزان و کاهش عرضه در کشور ما داستانی تکراری است. این دو پدیده نه تنها با یکدیگر تعارضی ندارد، بلکه یکی از آن‌ها نتیجه منطقی دیگری است. واردات با نرخ ترجیحی و قیمت گذاری برای قیمت آن به ریال، نتیجه‌ای جز ایجاد انگیزه قاچاق برای واردکننده، تولیدکننده، عرضه‌کننده و مصرف‌کننده ندارد. درحالی‌که ارز آزاد در بازار به بیش از ۵۰ هزار تومان رسیده است، تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات، حاشیه سودی بالاتر از هزاردرصد را برای ذی‌نفعان به ارمغان می‌آورد.

به عبارت دیگر، این حاشیه سود برای واردکننده، تولید‌کننده، عرضه‌کننده و قاچاقچی که به شکل مصرف‌کننده ظاهر می‌شود، این انگیزه را به وجود می‌آورد تا هرچه بیشتر از منابع ارزی ارزان استفاده کند و همزمان تا جای ممکن، کالای مذکور را به شکلی خارج از چرخه رسمی به فروش برساند تا از منافع سرشار ارز ترجیحی بهره‌مند شود. این فروش از چرخه قانونی خود را در قالب کمبود مواد اولیه برای تولیدکنندگان یا کمبود کالای نهایی برای مصرف‌کنندگان به نمایش می‌گذارد. باید توجه داشت که به‌رغم تداوم این سیاست اشتباه از سوی سیاستگذاران، بانک مرکزی تنها کارگزار تصمیم سیاستگذاران است و در ارتباط با این مساله نمی‌توان به آن خرده گرفت. با این حال به نظر می‌رسد سیاستگذاران همچنان معتقدند که زور «نظارت» بر «انگیزه» می‌چربد و بر تداوم سیاست‌های نادرست ارزی خود پافشاری می‌کنند.

کارنامه ارزی ۸ ماهه بانک مرکزی

روز گذشته، معاون ارزی بانک مرکزی در نشستی با محوریت «تجارت خارجی، تخصیص و تامین ارز و ترخیص» در میان خبرنگاران حاضر شد و به تشریح عملکرد ارزی بانک مرکزی در ۸ ماه ابتدایی امسال پرداخت. در این جلسه که با حضور رئیس سازمان غذا و دارو، رئیس سازمان توسعه تجارت و نمایندگان سازمان گمرک و معاونان ارزی و بین‎الملل شبکه بانکی در بانک مرکزی برگزار شد، محمد آرام اعلام کرد که از مجموع ۴۲میلیارد دلار ارز تامین‌شده از ابتدای سال جاری تا بیستم آبان‌ماه، سهم وزارت صمت ۲۶.۶ میلیارد دلار، سهم وزارت جهاد کشاورزی ۱۰.۴ میلیارد دلار و سهم وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ۲.۷ میلیارد دلار بوده است. به گفته این مقام بانک مرکزی، ارز تامین‌شده برای واردات طی هشت‌ماه امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۳ درصد رشد داشته است. در دوره مشابه سال گذشته این عدد ۴۰ میلیارد دلار بوده است.

منبع: فرارو

کلیدواژه: ارز عرضه کالاهای اساسی قیمت طلا و ارز قیمت موبایل مشابه سال گذشته ارز ۴۲۰۰ تومانی میلیارد دلار رئیس سازمان کمبود دارو مصرف کننده ارز ترجیحی عرضه کننده بانک مرکزی تامین شده تخصیص ارز کالا ها ۳۶ درصد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۰۸۱۸۵۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مهمترین اخبار هشتم اردیبهشت/تعیین تکلیف عرضه اینترنتی دارو

اجرایی شدن مشوق‌های سربازان ماهر، امکان خرید بلیت نیم‌بها از سامانه‌های حمل‌ونقل برای برخی از معلولان و تصمیم‌گیری در مورد عرضه اینترنتی دارو از جمله موضوعاتی هستند که امروز در رسانه‌های کشور به آن‌ها پرداخته شده است. - اخبار رسانه ها -

به گزارش گروه رسانه‌های خبرگزاری تسنیم، اجرایی شدن مشوق‌های سربازان ماهر، امکان خرید بلیت نیم‌بها از سامانه‌های حمل‌ونقل برای برخی از معلولان و تصمیم‌گیری در مورد عرضه اینترنتی دارو از جمله موضوعاتی هستند که امروز در رسانه‌های کشور به آن‌ها پرداخته شده است. در ادامه برخی از اخبار منتشر شده در رسانه‌های کشور را مرور می‌کنیم.

مشوق‌های سربازان ماهر اجرایی شد

سردار موسی کمالی، مشاور عالی فرمانده قرارگاه مرکزی مهارت آموزی کارکنان وظیفه نیروهای مسلح از اجرایی شدن مشوق‌های سربازان ماهر خبر داد.اعطای یک ماه کسری خدمت، تعیین سازمان محل خدمت، تعویق اعزام به مدت حداکثر شش ماه، انتخاب استان محل خدمت، بخشش اضافه خدمت سنواتی سربازان، استفاده از یک ماه مرخصی، اعطای یک درجه بالاتر، استفاده از سرباز ماهر به عنوان کمک مربی و مربی در نیروهای مسلح، بکارگیری تخصصی در داخل نیروهای مسلح و اولویت برای استخدام در نیروهای مسلح از جمله مشوق‌های موجود برای سربازان ماهر است که قبل از اعزام به خدمت مهارتی را فراگرفته  و آن را در سامانه سرباز ماهر به ثبت رسانده‌اند.

امکان خرید بلیت نیم‌بها از سامانه‌های حمل‌ونقل ریلی و هوایی برای معلولان شدید

فاطمه عباسی، معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی کشور گفت: امکان خرید بلیت نیم‌بها از سامانه‌های حمل‌ونقل ریلی و هوایی برای افراد دارای معلولیت شدید فراهم شده‌‎است.

ماجرای انتشار اسامی روان‌شناس‌نماها به کجا رسید؟

کمتر از دو سال از انتشار اسامی افراد غیر روانشناسی که در قالب روانشناس‌ به شهرت رسیده‌اند می‌گذرد؛ لیستی 456 موردی متشکل از افراد یا صفحات مجازی. این در حالیست که اکنون رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور می‌گوید که اگرچه در سه نوبت اسامی روانشناسان زرد طی ادوار گذشته توسط سازمان شناسایی و منتشر شد و این اتفاق در ظاهر خوب بود، اما نتیجه خوبی نداشته، چراکه هنوز این روانشناس‌نماها به کار خود ادامه می‌دهند.

وزیر بهداشت آب پاکی را روی دست مخالفان فروش اینترنتی دارو ریخت!

پس از کش و قوس‌های فراوان برای اجرایی شدن این طرح سرانجام وزیر بهداشت بهرام عین‌اللهی از عرضه اینترنتی آزمایشی دارو خبر داد و گفت اگر در مرحله آزمایشی، این طرح قابلیت کشوری شدن داشت به صورت کشوری پیاده می‌شود. اطلاعات بیماران در اختیار سکو‌های اینترنتی قرار نمی‌گیرد و سکو‌ها فقط وظیفه حمل دارو را بر عهده دارند. سکو‌ها از چگونگی دارو‌ها مطلع نمی‌شوند و فقط براساس کد رهگیری، دارو را به صورت بسته‌بندی تحویل می‌گیرند و دارو را به بیماران می‌رسانند.

انتهای پیام/